Η απόδοση του χρησιμοποιημένου κεφαλαίου (ROCE) μετρά την απόδοση της επιχείρησης για δημιουργία εσόδων. Προκειμένου μια επιχείρηση να παραμείνει σε λειτουργία μακροπρόθεσμα, η απόδοση του ROCE θα πρέπει να είναι υψηλότερη από το κόστος κεφαλαίου της , διαφορετικά , ορισμένες δραστηριότητες της θα μειώνουν σταδιακά τα κέρδη που διαθέτουν οι μέτοχοι. Χρησιμοποιείται συνήθως από τους επενδυτές για να συγκρίνουν την αποτελεσματικότητα της χρήσης κεφαλαίων των επιχειρήσεων ίδιου κλάδου.
Η απόδοση του χρησιμοποιημένου κεφαλαίου αποτελεί την καλύτερη μέτρηση από την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων, επειδή το ROCE δείχνει πόσο καλά μια επιχείρηση χρησιμοποιεί τόσο τα ίδια κεφάλαια όσο και το χρέος της.
Όσο αφορά τον υπολογισμό , τόσο για τον αριθμητή όσο και τον παρονομαστή απόδοσης των χρησιμοποιούμενων κεφαλαίων ισχύουν τα κάτωθι :
Για τον αριθμητή χρησιμοποιούνται τα κέρδη προ φόρων και τόκων, αν και μπορεί να διαγραφτούν τυχόν κέρδη από επενδύσεις, προκειμένου να εστιαστεί το αποτέλεσμα σαφέστερα.
Για μεν τον παρονομαστή , πρόκειται για το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων μείον τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις.
Ο τύπος ROCE είναι: Κέρδη προ φόρων και τόκων ÷ (Σύνολο περιουσιακών στοιχείων - Τρέχουσες υποχρεώσεις)
Ο υπολογισμός θεωρείτε σωστό να παρακολουθείται τουλάχιστον σε ετήσια βάση και να αποτυπώνεται σε γραμμή τάσης, ώστε να εντοπίζονται οι μακροπρόθεσμες αλλαγές στις επιδόσεις των επιχειρήσεων.
Παράδειγμα ROCE
Η επιχείρησης Α έχει κέρδη πριν από τόκους και φόρους ύψους 500.000,00 ευρώ, συνολικό ενεργητικό ύψους 4.500.000,00 ευρώ και τρέχουσες υποχρεώσεις ύψους 200.000 ευρώ.
Η απόδοση του κεφαλαίου της είναι:
500.000 EBIT ÷ (4.500.000 περιουσιακά στοιχεία - 200.000 Τρέχουσες υποχρεώσεις)
= 11,6% Απόδοση κεφαλαίου
Τα θέματα που μπορεί να προκύψουν από τον υπολογισμό του ROCE αφορούν το γεγονός ότι ο παρονομαστής περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία του ενεργητικού, που σημαίνει ότι περιλαμβάνει τόσο τα πάγια περιουσιακά στοιχεία όσο και τη συσσωρευμένη απόσβεσή τους. Έτσι, το ποσό του παρονομαστή θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου και θα αποδώσει υψηλότερη αναλογία, εκτός εάν μια επιχείρηση ανανεώνει συνεχώς τα πάγια περιουσιακά στοιχεία της με πρόσθετες αγορές.
Το πρόβλημα αυτό επιδεινώνεται εάν μια εταιρεία χρησιμοποιεί επιταχυνόμενη απόσβεση. όταν συμβαίνει αυτό υπολογίζετε η απόσβεση σε σταθερή βάση. Ο παρονομαστής μπορεί επίσης να παρουσιάσει μικρότερο αποτέλεσμα εάν μια επιχείρηση καταγράψει την απομείωση των παγίων στοιχείων του.
Το αποτέλεσμα είναι ότι μια παλιά επιχείρηση τείνει να έχει έναν μικρότερο παρονομαστή στον υπολογισμό, ο οποίος έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερη απόδοση του απασχολούμενου κεφαλαίου από μια νεότερη επιχείρηση που δεν είχε περισσότερο χρόνο για να υποτιμήσει ή να καταγράψει την απομείωση της περιουσιακά στοιχεία.
Το σημαντικό στον υπολογισμό του ROCE είναι ότι πρέπει να χρησιμοποιείτε σταθερά ο ίδιος τύπος ειδικά για ανάλυση τάσεων ή για την σύγκριση με αποτελέσματα ίδιων επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου. Αποτελεί επίσης μέτρο το οποίο φανερώνει την τάση ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων ειδικά σε θέματα πολιτικής τιμών καθώς και επέκτασης και ανάπτυξής τους.
Σε περιόδους κρίσης οικονομίας ο υπολογισμός κρίνεται εξίσου σημαντικός για να μπορεί να διαπιστωθεί η προσαρμοστικότητα της εκάστοτε επιχείρησης στις συνθήκες που διαμορφώνονται κι ιδιαίτερα με ποιον τρόπο μπορεί να κρατήσει το κέρδος της ή να το αυξήσει.
Η μέτρηση του ROCE συνδυάζεται επίσης με τον υπολογισμό του ROE ( απόδοση Κεφαλαίου ) και δεν αποτελεί τον καλύτερο οδηγό μέτρησης απόδοσης χρησιμοποιημένου κεφαλαίου για επιχειρήσεις με μεγάλα και αχρησιμοποίητα ρευστά διαθέσιμα.
Τέλος , μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται στην σύγκριση επιχειρήσεων ειδικά στο περιθώριο κέρδους, διότι ενώ φαινομενικά μια επιχείρηση μπορεί να λειτουργεί με μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους αλλά με διπλάσιο κεφάλαιο, αυτό δηλώνει ότι δεν αξιοποιεί στο έπακρο τα έσοδα που δημιουργεί.