Είναι σύνηθες ένα άτομο να θελήσει να αγοράσει μια επιχείρηση αντί να ξεκινήσει μια από το μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι αποκτά μια επιχείρηση με εδραιωμένη παρουσία στην αγορά, η οποία περιλαμβάνει και μια υπάρχουσα βάση πελατών.
Η αγορά μιας υπάρχουσας επιχείρησης μειώνει τον κίνδυνο που συνδέεται με την εκκίνησης μιας νέας επιχείρησης, αλλά για να θεωρηθεί επιτυχής ο αγοραστής οφείλει να ακολουθήσει ορισμένα βήματα για να εξασφαλίσει την βιωσιμότητα της επιχείρησης αλλά και να πληρώσει ένα λογικό τίμημα.
Ξεκινώντας ο αγοραστής οφείλει κυρίως να προσδιορίσει το επίπεδο ενδιαφέροντος σύμφωνα με κριτήριο την τοποθεσία και το υπάρχον προσωπικό που απαιτεί συγκεκριμένες ώρες εργασίας. Επίσης πρέπει ο αγοραστής στην συνέχεια να βεβαιωθεί ότι η επιχείρηση – στόχος αγοράς θεωρείται μια καλή περίπτωση για να κινηθεί προς την κατεύθυνση απόκτησής της. Φυσικά θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρχουν προβλήματα τα οποία καλείται ο αγοραστής να εξετάσει όπως :
1. Να εξεταστεί προσεκτικά η τοπική αγορά για παρουσία πολλών ανταγωνιστών. Εάν ισχύει αυτό θα δεχτεί η επιχείρηση ισχυρή πίεση στην τιμολόγηση υπηρεσιών – εμπορευσίμων αγαθών.
2. Πνευματική ιδιοκτησία που επιτρέπει τον ανταγωνισμό με μοναδικό τρόπο. Αν δεν υπάρχει αυτό δεν μπορεί να υπάρξει ανταγωνισμός.
3. Υποχρεώσεις της επιχείρησης που δεν έχουν καλυφθεί όπως δάνεια.
4. Αναγκαία παρουσία βασικών υπαλλήλων για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης και εάν υπάρχει κίνδυνος να φύγουν.
5. Ικανοποιητικοί μισθοί. Εάν όχι υπάρχει κίνδυνος εργαζόμενοι να εγκαταλείψουν την επιχείρηση.
6. Ταμειακές ροές και το επίπεδο σχετικά με το ποσοστό κέρδους στην κατάσταση αποτελεσμάτων εάν κρίνεται ικανοποιητικό και δεν δίνει εσφαλμένη εικόνα.
7. Υψηλό επίπεδο ανείσπρακτων παλαιών οφειλών από πελατεία. Εάν ναι αυτό δημιουργεί σειρά προβλημάτων και αδυναμία ανταπόκρισης σε πιστωτικές πολιτικές και παρουσία πελατών χαμηλής ποιότητας.
8. Σε ποια κατάσταση είναι τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης;
9. Φορολογική εικόνα της επιχείρησης σύμφωνα με οφειλές ή εξόφληση φόρων - ρυθμίσεων . Εάν υπάρχουν οφειλές, ο νέος ιδιοκτήτης θα πρέπει να τους πληρώσει.
10. Επίπεδο ελέγχου στα έξοδα της εταιρείας; Τα υπερβολικά έξοδα μειώνουν τα κέρδη και ο νέος ιδιοκτήτης θα πρέπει να εξετάσει πολιτικές μείωσης δαπανών.
11. Ύψος ποσότητας απογραφής και χρησιμότητα.
12. Δικαστικές αποφάσεις – αγωγές λόγω κακών επιχειρηματικών πρακτικών. Εάν υπάρχουν ο νέος ιδιοκτήτης θα θεωρηθεί και αυτός υπεύθυνος για τυχόν μελλοντικές πληρωμές. Επισημαίνεται ότι οι αγωγές δηλώνουν κακή διαχείριση από τους σημερινούς ιδιοκτήτες.
13. Χρήζει αλλαγή ο έλεγχος της επιχείρησης ως προς τις συμβάσεις με τους πελάτες ή τους προμηθευτές;
Βάσει των παραπάνω ο υποψήφιος αγοραστής κρίνει εάν πρέπει να αξιοποιήσει την επιχείρηση και εάν δεν αποκαλυφθούν τεράστια προβλήματα τότε να προχωρήσει σε κατάθεση προσφοράς αγοράς.
Μια προσφορά μπορεί να κατατεθεί βάσει της τρέχουσας κατάστασης ταμειακών ροών της επιχείρησης πριν όμως πρέπει να εξεταστεί εάν αυτές κρίνονται βιώσιμες. Επίσης μια τιμή προσφοράς μπορεί να βασιστεί στα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης και μια τέτοια προσέγγιση είναι πιο εφαρμόσιμη ειδικά όταν υπάρχει και ακίνητη περιουσία και η επιχείρηση διαλυθεί και πωληθεί τμηματικά.
Η αγορά μιας επιχείρησης έχει κινδύνους ωστόσο κρίνεται συμφέρουσα ειδικά όταν δεν υπάρχουν ανυπέρβλητα προβλήματα. Αλλά η παρουσία ειδικών συμβουλών από οικονομικό σύμβουλο και λογιστή και νομικό σύμβουλο αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για το επόμενο βήμα.